روزنامه شرق
1396/10/25
پول 44 هزار پروژه واگذارشده کجاست؟
شرق: دولت پولی برای اجرای پروژههای عمرانی ندارد، بههمیندلیل چند سالی است قصد کرده پروژهها را به بخش خصوصی بدهد تا هم اجرای طرحها به تعویق بیشتر نیفتد و هم درآمدی از این محل عاید دولت شود. اما عملکرد واگذاریهایی که از سال 1394 تا خرداد 1396 منتشرشده نشان میدهد بابت واگذاری 44هزار و 131 پروژه، بهجز 856میلیارد تومان چیزی به خزانه واریز نشده است. گزارشهای دولت این را گواهی میدهد و در نمونه گزارشهایی که وزارت اقتصاد تهیه کرده میتوان ناکامی در واگذاری پروژههای عمرانی از سال 1388 تاکنون را ملاحظه کرد. در قوانین بودجه سالهای 1389 تا 1395 بهرغم پیشبینی منابع دراینباره، صرفا سال 1389 به میزان 855 میلیارد تومان و در سال 1395 فقط یکمیلیارد و 600میلیون تومان عملکرد وجود داشته است. برای سال 1396 نیز در قانون بودجه به میزان سههزار و 500میلیارد تومان از این محل منظور شده است که در هفت ماه عملکرد یکمیلیاردی محقق میشود. براساس گزارش سازمان برنامه و بودجه، مجموع واگذاری طرحهای عمرانی به بخش خصوصی از سال 1394 تا خرداد 1396 بالغ بر 44هزار و 131 پروژه بوده که مبلغی از این محل بهجز آنچه ذکر شد، به خزانه دولت واریز نشده است. همچنین تاکنون شش درصد طرحهای جدید، 27 درصد از طرحهای نیمهتمام و 67 درصد از پروژههایی که سابقه دریافت اعتبار از بودجه عمومی را داشتهاند، واگذار شدهاند. شایان ذکر است که سازمان خصوصیسازی در سالهای 1389، 1390 و 1391 و بنا بر مفاد ماده 19 قانون اجرای سیاستهای کلی اصل 44 قانون اساسی، بهترتیب معادل 1932، 2189 و 4000میلیارد تومان واگذاری نیروگاه در قالب واگذاری دارایی گزارش کرده است. براساس گزارش سازمان برنامه و بودجه، درحالحاضر در مجموع بیش از 71هزار پروژه نیمهتمام ملی و استانی در کشور وجود دارد که برای تکمیل این حجم عظیم پروژهها به مبلغی حدود 400هزارمیلیارد تومان اعتبار و 12 سال زمان نیاز است. بدیهی است که حتی در شرایط ایدهآل اعتباری نیز تأمین مالی چنین رقمی ممکن نیست و از سویی دولت برای ایجاد رونق ناگزیر از اجرای بخشی از این پروژههای نیمهتمام است.عدم تمایل دستگاهها به واگذاری طرحها
گرچه در دولت روحانی و پیش از آن، پیشبینی شده بود این طرحها به بخش خصوصی واگذار شود، اما بهنظر میرسد دستگاههای اجرائی تمایل چندانی به واگذاری پروژههای خود نداشته باشند. این عدم تمایل از آنجا ناشی میشود که پروژههای عمرانی نیمهتمام، بستر مناسبی برای انجام هزینههایی است که در قالب اعتبارات هزینهای و روالهای رسمی انجامپذیر نیستند. اعتبارات طرحهای نیمهتمام امکاناتی را در اختیار مدیران دستگاهها قرار میدهد که بهراحتی حاضر به صرفنظرکردن از آنها نیستند. بهعلاوه، واگذارشدن طرح عمرانی، به معنای عدم دریافت بودجه برای آن طرح در سالهای آینده است که این امر به معنای کاهش بودجه در اختیار مدیر مربوطه است. دلیل دیگر در عدم تمایل دستگاهها به واگذاری طرحهای عمرانی نیمهتمام، بیندستگاهیبودن این موضوع است، زیرا برای واگذاری هر طرح عمرانی نیاز به تعامل سازنده بین دستگاههای مرتبط در این زمینه است. برای مثال، درباره واگذاری طرحهای عمرانی شرکتهای قابل واگذاری به بخش غیردولتی، دستگاه اجرائی طرح عمراني بهعنوان مجری و مالک طرح، سازمان برنامه و بودجه کشور بهعنوان متولی و تنظیمکننده طرحهای عمرانی دولت مطرح هستند. موضوع مزبور در زمینه واگذاری طرحهای ملی و استانی که از محل اعتبارات قوانین بودجه سنواتی اجرائی میشوند، بهدلیل نامشخصبودن سازمان متولی واگذاری، درمقایسهبا واگذاری طرحهای شرکتهای دولتی بهمراتب نارسایی بیشتری دارند و عملکرد ضعیف واگذاری این دسته از طرحها در قالب قوانین بودجه سنواتی خود گواه این موضوع است.
نامشخصبودن ارزش اقتصادی طرحهای عمرانی دولت
اصولا نظام شناسایی و ارزشگذاری داراییها در ایران بهدلیل پیروی از سیستم حسابداری نقدی در ثبت و ضبط داراییها و بهتبع آن ناکارایی سیستم مزبور در شناسایی و ارزشگذاری واقعی داراییها، چالشها و نارساییهای عدیدهای دارد. طبیعی است که این نارسایی درارتباطبا ارزشگذاری طرحهای عمرانی بهعنوان بخشی از داراییهای دولت با توجه به تأثیرپذیری آن از ریسکها و نااطمینانیهای موجود در مسیر اتمام طرح و نامشخصبودن بازده اقتصادی، پیچیدگی بیشتری دارد.
غیراقتصادیبودن اغلب طرحها
مشکل دیگر واگذاری طرحها، غیراقتصادیبودن بسیاری از آنها بهدلیل انتفاعینبودن طرح و نداشتن جذابیت لازم برای ورود بخش خصوصی در زمینه اجرای آنهاست. اینگونه طرحها با ساختار فعلی قابلواگذاری نیستند، مگر اینکه منطق اقتصادی تغییر کند. برای مثال ممکن است برای یک طرح آبوفاضلاب با تغییر قیمت خرید محصول و کارمزد فعالیت بخش خصوصی، بتوان بازدهی مناسب را برای فعالیت بخش خصوصی ایجاد کرد.
سایر اخبار این روزنامه
افشاگری نجفی از شهرداری قالیباف
تأیید مرگ همه سرنشینان سانچی
انتقاد رئیسجمهوری از توهین به معترضان
پیام تسلیت مقام معظم رهبری در پی جانباختن کارکنان کشتی نفتکش
آمار جانباختگان و بازداشتيهاي ناآراميهاي اخير
پول 44 هزار پروژه واگذارشده کجاست؟
همه پشت برجام
ادامه تلاش برای بازدید از اوین
تقدير از اکبر عبدی درجشنواره فيلم فجر
توهم موشكي
اجازه به رسانهها براي انعکاس اعتراضات مردمي
بدترین وضعیت برجام